Dziś przedstawię, jak w projekcie indywidualnym, a jak w gotowym przebiega proces projektowy (bo są spore różnice):
- Dokumentacja wstępna- niezależnie czy mówimy o projekcie indywidualnym czy „gotowym” to pierwszym krokiem i często wydatkiem jest zlecenie niezbędnych dokumentów potrzebnych do dalszego projektowania (m.in. mapa do celów projektowych i dokumentacja geotechniczna/ badania gruntowe) – pisałam już o tym w poście „Jakie dokumenty niezbędne są do procesu projektowego?”.
- Wywiad- przebieg pierwszych spotkań z Inwestorem zależy, czy architekt adaptuje gotowy projekt, czy projektuje go „od zera”. W projekcie typowym- wywiad dotyczy wyszczególnienia zmian do naniesienia zgodnie z wolą Klienta, w projekcie indywidualnym- architekt bardzo detalicznie zagłębia się w poznanie potrzeb mieszkańców domu i może doradzić rozwiązania, które nie są oczywiste.
- Projekt koncepcyjny- czyli proces, w którym architekt stara się znaleźć rozwiązania odpowiadające idealnie potrzebom Inwestora, a Inwestor może weryfikować jednocześnie pracę architekta i swoje własne wymagania z tym, jak one realnie będzie wyglądać. Praca nad projektem koncepcyjnym trwa do momentu wypracowania projektu marzeń. Na tym etapie Klient otrzymuje różne narzędzia, które pomagają wizualizować dom, w tym widoki lub wizualizacje 3D, a nawet spacer wirtualny po modelu domu. Architekt winien również zwracać uwagę i pokazywać elementy konstrukcyjne (np. podciągi), instalacyjne (np. piony kanalizacyjne),a także realnie przedstawiać wady i zalety danych rozwiązań.W przypadku projektu gotowego- projekt koncepcyjny to uproszczone grafiki pokazane na stronie internetowej danego biura, często bez uwzględnienia realnych wielkości pomieszczeń, elementów konstrukcyjnych i instalacyjnych. Natomiast adaptacja nie uwzględnia procesu tworzenia koncepcji, a Inwestor w głównej mierze musi korzystać z własnej wyobraźni jako narzędzia do wizualizacji nanoszonych zmian.
- Projekt budowlany- czyli przygotowanie szczegółowych rysunków i opisów do złożenia projektu do właściwego Urzędu Miasta lub Starostwa.
W przypadku projektu indywidualnego architekt „na czysto” uszczegóławia projekt koncepcyjny do projektu architektoniczno-budowlanego w kontakcie z branżystami. Oprócz tego sporządza projekt zagospodarowania terenu i przygotowuje załączniki do projektu. Wszystkie te elementy są niezbędną składową projektu indywidualnego.
Jeśli chodzi o projekt gotowy, architekt na skanach zakupionego wcześniej projektu nanosi przekreślenia i korekty. W tym wypadku praca odbywa się na rysunkach 2D, a ukazanie wizualizacji budynku/danych pomieszczeń jest nieopłacalnie drogie. Natomiast przez to, że architekt ma już „bazę”, adaptacja projektu ( o ile zmian nie jest bardzo dużo) może być szybsza niż w przypadku tworzenia od podstaw projektu indywidualnego. Oprócz naniesienia zmian należy sporządzić projekt zagospodarowania terenu, który nie jest częścią projektu gotowego – czyli „zaadaptować go do działki”. - Projekt techniczny branżowy- równolegle zostaje przygotowany projekt konstrukcyjny, instalacji sanitarnych i elektrycznych. W przypadku projektu indywidualnego- wszystkie te elementy są niezbędną częścią składową i przygotowane są (również „na czysto”) na podstawie projektu architektoniczno-budowlanego, a także warunków panujących na działce. Konstrukcja budynku jest zoptymalizowana pod względem warunków gruntowych, atmosferycznych, kosztów i wymagań inwestora (np. co do akustyki).
Przy projekcie gotowym- często nieopłacalne jest wprowadzanie zmian, które dotyczą projektu branżowego, koszt zaadoptowania liczony jest indywidualnie przez każdego branżystę. Trzeba brać pod uwagę, że projekt gotowy jest uniwersalny- pasujący do wielu lokalizacji, a co za tym idzie „przezbrojony”. Większe zmiany mogą być również po prostu niemożliwe do naniesienia- ze względów:
-technicznych (łatwiej sporządzić dany projekt od początku),
-prawnych (biura sprzedające projekty gotowe udostępniają prawa autorskie na konkretnych warunkach, w przypadku daleko idących zmian należy wykupić prawa autorskie od danego biura). - Pozwolenie na budowę- w naszym biurze sprawy formalne związane z uzyskiwaniem pozwolenia na budowę są po naszej stronie. Zdecydowanie łatwiej, aby doświadczony w pracy z urzędami architekt prowadził tę procedurę. Mimo to tzw. „zwrotki” są normalną, ale nieco upierdliwą częścią zdobywania pozwolenia na budowę. Oprócz tego, że wydłużają czas, to wymagają naniesienia zmian w projekcie- najczęściej zupełnie niewpływających na bryłę, układ funkcjonalny, czy zastosowane rozwiązania, a raczej na sposób ich przedstawienia. Takie zmiany muszą być jednak naniesione przez architekta i ponownie podpisane przez uprawnionych branżystów.
Jednak urząd administracji architektonicznej może zażądać elementów niestandardowych, które nie są podstawowym zakresem projektu np. analiz przesłaniania i nasłonecznienia, czy sporządzanego przed branżystów projektu zagospodarowania wód opadowych i innych. Niektóre rysunki wymagają pracy na bryle 3d budynku, co w przypadku projektu gotowego wymaga przygotowanie jej od początku i może stanowić ukryty koszt dla Inwestora. - Budowa domu- współpraca z biurem architektonicznym może, ale nie musi się kończyć na uzyskaniu pozwolenia na budowę. W szczególnych przypadkach Inwestorzy decydują się wprowadzać zmiany w czasie budowy- istotne, albo nieistotne. Wtedy potrzebne są rysunki zastępcze lub nawet ponowne przeprowadzenie procedury urzędowej.
A czasem kierownik budowy może potrzebować dokładniejszych informacji lub danego rysunku w formacie dwg.
W przypadku projektu indywidualnego sporządzanie, czy uszczegóławiane rysunków jest zdecydowanie prostsze i w małym zakresie nie wymaga dodatkowych opłat.
Dla adaptacji projektu gotowego podstawą są rysunki 2D w formacie pdf, nie ma możliwości szybkiego zweryfikowania dodatkowego wymiaru, czy przygotowania rysunku w formacie dwg. A zmiany w projekcie wymagają kolejnych przekreśleń i korekt, które pogłębiają nieczytelność rysunków.
